نوشته بلاگ

 ترکهای خمیری : 

در پی کاهش آب از خمیر سیمان، جمع شدن حجمی بتن را شاهد هستیم. این جمع شدگی را جمع شدگی خمیری می‌گویند. ترکهای جمع شدگی خمیری معمولا به شکل موازی و در فاصله حداکثر 1 متری از هم قرار دارند و از عمق قابل ملاحظه ای برخوردار هستند. اما این نوع ترکها معمولا تا لبههای آزاد امتداد پیدا نمی کنند چرا که در این نقاط امکان اقباض آزاد وجود دارد. همچنین این نوع ترک معمولا در بازه زمانی 30 دقیقه تا 6 ساعت بعد از بتن ریزی ایجاد می‌شود.
مهمترین دلایل ایجاد این نوع ترکها در بتن، هیدراتاسیون، کربناتاسیون و مکش آب توسط بتن خشک زیرین یا بستر خاکی و کاهش آب در نتیجه تبخیر سطحی بتن است. هرچه سرعت تبخیر آب در بتن بیشتر باشد جمع شدگی خمیری نیز بیشتر خواهد بود. ممانعت کامل از تبخیر، بلافاصله بعد از ریختن بتن، جمع شدگی خمیری را کاهش می‌دهد.

ترک‌های جمع شدگی ناشی از خشک شدن در بتن (ترک‌های انقباضی) :

خارج شدن آب از بتن سخت شده در هوای غیر اشباع باعث جمع شدگی ناشی از خشک شدن ا ست. وقتی بتن خشک می‌شود آب موجود در حفرهها نیز کاهش پیدا می کند، خروج آب از حفرهها باعث تغییر رطوبت خمیر سیمان می‌شود که جمع شدن بتن را در پی دارد. در واقع ترکهای انقباضی ناشی از کاهش آب سطحی و تبخیر آن در سطح بتن است. این نوع جمع شدگی به کندی صورت می‌گیرد و پس از چند هفته یا چند ماه از آغاز بتن ریزی ظاهر می شوند. شکل این ترکها در هم و مستقیم است و در معمولا در سطح دال تشکیل می شوند. ترکها به شکل سطحی و کم عمق هستند و مشکل جدی ایجاد نمی‌کنند.

ترکهای جمع شدگی ناشی از کربناتاسیون :

CO2 موجود در هوا با وجود رطوبت باعث تشکیل اسید کربنیک شده و‌ Ca(OH)2 را تشکیل می‌دهد. دیگر ترکیبات سیمان هم با کربنات کلسیم حاصل از هیدراتاسیون سیمان واکنش داده و تجزیه می‌شوند. به این رخداد کربناتاسیون می گویند که در پی آن مقداری جمع شدگی در بتن ایجاد می‌شود. این فرآیند از سطح بتن آغاز می‌شود و به عمق آن نفوذ پیدا می کند و سرعت کمی دارد. سرعت کربناتاسیون به مسائلی از جمله نفوذپذیری، مقدار و رطوبت بتن، همچنین درصد O2 و رطوبت نسبی هوا بستگی خواهد داشت.

ترکهای حرارتی سنین اولیه :

یکی از مهمترین عوامل ایجاد ترک در بتن‌ها درجه حرارت محیط است. معمولا بتن ریزی در هوای گرم باعث افزایش تبخیر آب بتن و اختلال در عمل هیدراتاسیون می‌شود، این اختلال منجر به ایجاد ترکهایی در بتن خواهد شد. این نوع ایجاد ترک در بتن سخت معمولا در اثر تبخیر آب و بیشتر در هوای گرم و یا در اثر تبخیرات حجمی ناشی از خنک شدن سیمان در دمای بالا و در زمان بهره برداری اتفاق می‌افتد.
این ترکها معمولا با نام ترک‌های سازه ای نیز شناخته می‌شوند و در اغلب در اعضایی مثل تیرها، ستون و دال دیده می‌شوند. ترک در تیر بتنی ساختمان در نقاط با ممان ماکزیمم رخ می دهد و باعث کاهش توانایی مقطع در تحمل ممان پایین می‌شود.